Karadeniz’in kuzeybatısında yer alan Lehistan ile Osmanlı Devleti‘nin ilişkileri II. Murat Dönemi’nde (1421-1451) başladı.
Osmanlı Devleti’nin XVI ve XVII. yüzyıllarda Avusturya, Kutsal Roma Germen İmparatorluğu ve Rusya ile mücadele ettiği dönemde Lehistan, tampon bölge konumundaydı. Lehistan’ın aynı zamanda Osmanlı Devleti’nin Baltık Denizi’ne ulaşabileceği geçiş koridoru olması da stratejik önemini arttıran sebeplerdendi.
XVII. yüzyılın başlarında Lehistan’ın, Osmanlı Devleti’nin himayesinde bulunan Eflak, Boğdan ve Erdel’in iç işlerine müdahalesi ve Osmanlı topraklarına saldırılar düzenleyen Kazakları koruması üzerine II. Osman 1621’de Lehistan Seferi’ne çıktı. Osmanlı ordularına Tatarlar yardım ederken Lehistan ordularına da Kazaklar yardım etti. Yaklaşık bir ay devam eden mücadeleden her iki taraf da net bir sonuç alamadı.
Osmanlı-Lehistan mücadelesi ufak sınır çatışmaları şeklinde devam etti. 1623, 1634 ve 1640 yıllarındaki ahitnameler ile bu dönem çatışmaları sonlandırıldı. 1654 yılında Rusya doğudan Lehistan’ı işgale başladı. İsveç de kuzeyden Lehistan’a saldırdı. Osmanlı Devleti, Lehistan’ı düşmanlarına karşı destekleme politikası güttü ancak 1669’da Lehistan’ın, Rusya ve Habsburglar’la yakınlaşması Osmanlı Devleti’nin yeniden bu devlete karşı tedbirler aldı. Lehistan bu yakınlaşmalardan aldığı destek ile 1672’de Osmanlı Devleti’nin himayesindeki Ukrayna’ya saldırdı. Bunun üzerine Osmanlı Devleti, Lehistan’a sefer düzenledi. Sefer sonucunda Podolya bölgesindeki Kamaniçe Kalesi ele geçirilince Lehistan barış istemek zorunda kaldı. İki taraf arasında 1672’de Bucaş Antlaşması imzalandı. Bucaş Antlaşması’na göre Podolya Osmanlıya, Ukrayna ise Osmanlının egemenliğindeki Kazaklara bırakıldı.
Antlaşmaya göre Osmanlı Devleti’ne yıllık ödemesi gereken vergiyi vermek istemeyen Lehistan antlaşmaya karşı çıkıtı. Antlaşmada yer alan vergi maddesi kaldırıldı. 1676’da antlaşma ikinci kez imzalandı. Osmanlı Devleti bu antlaşma ile batıdaki en geniş sınırlarına ulaştı. Lehistan, 1683’te Avusturya İmparatorluğu, Rusya, Venedik, Malta gibi güçlerin oluşturduğu Kutsal İttifak’ın içinde yer alarak Osmanlı Devleti’ni tehdit etmeye devam etti. Osmanlı Devleti 1699’da Karlofça Antlaşması ile Podolya ve Ukrayna’yı Lehistan’a bırakmak zorunda kaldı.
Tek Yorum
çok teşekkürlr