Muzaffereddin Yavlak Arslan Kimdir?

Muzaffereddin Yavlak Arslan adı bazı kaynaklarda Muzaffereddin Yavlak Hasan olarak geçmektedir ki bu doğru değildir.

Muzaffereddin Yavlak (korkunç, şiddetli manasına gelir) Arslan’ın Kastamonu Emiri bulunduğu zamanki siyasi faaliyetleri ve hayatı hakkında bilinenler aşağıdakilerden ibarettir.

Elimizdeki bilgiler onun ilim ve imar işleri ile çok yakından ilgilendiğini göstermektedir.

Muzaffereddin Yavlak Arslan Kimdir?

Alp Yürek’ten sonra, Muzaffereddin Yavlak Arslan ismiyle anılan oğlu Kastamonu emirliğine geçmiştir. Emirliğe geçiş tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber bu mevkiye H.683/1284-85 yılından önce gelmiş olmalıdır.

Muzaffereddin Yavlak Arslan, dedesi (Hüsameddin Çoban Bey) ve babası (Alp Yürek) gibi emirdir.

Nitekim, Saltukname’de adı Melik Muzaffereddin
diye geçen bu emirin, Kastamonu Uc’unda ki kâfirlere karşı amansız bir cihad açtığına işaret edilmektedir.

Tarihi kaynaklarda emir Muzaffereddin Yavlak Arslan’ın Uc Beyler beyi olduğu anlaşılmaktadır.

Ertuğrul ve Osman Bey‘ler Söğüt civarında bir oymağın beyleri sıfatıyla yaşadıkları devirde, kuzey – batı Anadolu’da Bizans hududunun muhafazası vazifesinin, Hüsameddin Çoban Bey zamanındaki gibi yine Kastamonu emirliğine ait olduğu bu bilgilerden anlaşılmaktadır.

Muzaffereddin Yavlak Arslan’ın Selçuklu İlişkileri

Muzaffereddin Yavlak Arslan’ında, emirliği sırasında Selçuk şehzadeleri arasında vukua gelen saltanat mücadelelerine az çok karıştığı görülmektedir.

Kastamonu emiri Muzaffereddin Yavlak Arslan bu maksatla Sinop’a gelen II. Giyaseddin Mes’ud’un hizmetine koşmuş ve ona bağlılığını bildirmişti. Ayrıca, daha önce deniz aşarak Anadolu’ya geçen ve Amasya taraflarına geldiğinde yakalıyarak Kastamonu’da haps ettiği şehzade Rükneddin Keyümers’i de kendisine teslim etmişti.

İlhanlı tahtında vukua gelen değişiklik, yani Keyhatu’nun Han intihabından sonra Moğollar arasında başlayan taht kavgaları sırasında Anadolu anarşi içinde kalmışdı.

Uclardaki Türkmenler başkaldırmışlardı. Bu durumdan istifade etmek isteyen II. İzzeddin Keykavus’un oğullarından Rükneddin Kılıç
Arslan’da kardeşi II. Mes’ud’a karşı ayaklanmışdı.

Keyhatu’nun bu teşebbüsü akim bırakmak üzere (1291) Konya’ya gelmesinden sonrada Kastamonu Uc’una gitmiş ve etrafına oradaki göçebe Uc Türkmenlerini toplayarak kardeşine ve Moğollara karşı şiddetli bir mücadeleye girişmişti. İşte Aksarayı bu sırada vukua gelen çarpışmaların birinde Muzaffereddin Yavlak Arslan’ın öldüğünü ve emirliğinin son bulduğunu bildirmektedir.

Pachymeres’deki Paflagonya (Amurius = Emîr)ini Çoban Bey’in torunu Muzaffereddin Yavlak Arslan ve Kılıç Arslan’ı öldüren Nasreddin’ide onun oğlu Mahmud Bey olarak kabul etmek en mantıki yol olmalıdır.

Muzaffereddin Yavlak (korkunç, şiddetli manasına gelir) Arslan’ın Kastamonu Emiri bulunduğu zamanki siyasî faaliyetleri ve hayatı hakkında bilinenler bunlardan ibarettir. Elimizdeki bilgiler onun bu havalide ilim ve imar işleri
ile çok yakından alakalandığını göstermektedir.

Kaynak: ÇOBAN OĞULLARI BEYLİĞİ – Dr. M. Yaşar YÜCEL

Ayrıca bakınız:

Vikipedi

Ankara Üniversitesi