"Enter"a basıp içeriğe geçin

Anadolu’da 1237’den Sonraki Durum

Alâüddin Keykubad’ın yerine oğlu İkinci Gıyasüddin Keyhüsrev hükümdar olduktan sonra amcası zamanında başlayan ve değerli devlet adamlarının katledilmelerini gerektiren kötü gelenek, babasının ve daha sonra kendisinin zamanında da devam etmiştir.

Kölelerinin sözlerine kanan İkinci Giyasüddin, Seyfeddin Aybek, Zeyneddin Başara, Mübarizüddin Behramşah, Bahaüddin Kutluca gibi tecrübeli hizmet görmüş beylerini öldürttü. Harezmşah Celâlüddin Mengüberti’nin ölümünden sonra Doğu Anadolu’ya yerleştiklerini söylediğimiz Harezm kuvvetleri Harezmli Hüsameddin Kırhan’ın idaresi altında bulunuyorlardı; Alâüddin Keykubad, vefatından evvel yerine küçük oğlu Izzeddin Kılıç Arslan’ın hükümdarlığını vasiyet etmiş ve vefatını takiben de Kırhan ile meşhur beylerden birisi olan Kemalüddin Kamyar onun vasiyeti üzere İzzeddin’in hükümdarlığını istemişlerse de ekseriyet Giyasüddin tarafında kaldığından bunlar da ister istemez ekseriyete ittibâ eylemişlerdi. İşte bundan dolayı Giyasüddin, Kırhan’ı hapsettirmiş ve bundan hoşnut olmayan Harezm aşiret kuvvetleri de Selçuk topraklarından ayrılarak Urfa ve Harran taraflarına inip Eyyubilerin hizmetine girmişler ve bu suretle Doğu hududu açık bırakılmıştır; Kırhan’ın hapsedilmesine Giyaseddin’in güvendiği beylerden birisi olan Sadeddin Köpek sebep olmuştu.

Giyasüddin, bu birinci hatadan sonra kıymetli beylerini öldürmek suretiyle ikinci bir hata daha yaptı. Atabeg Şemseddin ve Taceddin Pervane de böyle katledildi; bir çocuğu dünyaya gelir gelmez, Eyyubi hükümdarı Melik Adil’in kızı Melike Adile’den doğan kardeşleri İzzeddin Kılıç Arslan ile kardeşi Rükneddin Süleyman ve üvey validesi Melike Adile’yi boğdurttu.

Bu elim ve acı olaydan sonra da yine Sadeddin Köpek’in teşvikiyle Alâüddin Keykubad’ın başarılarında ve fetihlerinde baş rolü oynayan meşhur Kemalüddin Kâmyar da önce tutuklandı ve sonra katledildi ve Doğu Anadolu kumandanı Hüsameddin Kaymaz da aynı akıbete uğradı.

İkinci Giyaseddin Keyhusrev’in, Sadeddin Köpek’in teşvikiyle yaptığı fenalık neticesinde devlet değerli kumandanlardan mahrum kalmıştır. Selçuk hükümdarı haricî siyesette muvaffak oldu; buna da sebep Eyyubi âilesi arasındaki bozuşmalardı. Selçuk hükümdarı bu vaziyetten istifade ile bazı menfaatler sağladıysa da Moğol tehlikesinin, önüne geçilemeyecek hale gelmesi üzerine Eyyubilerden elde edilen yerler elden çıktı. 1241’de korkulu bir hal alan Baba İshak adındaki Batıni isyanı, Maraş, Kefersud ve sonra Sivas, Tokad, Amasya’ya doğru yayılmıştı; nihayet zorlukla bastırıldı.

İlk Yorumu Siz Yapın

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir