Trablusgarp Meselesinde 23 Eylül 1911 Notası

İtalya savaşa yönelik ilk hamlesi olarak 23 Eylül 1911’de İstanbul’a bir nota gönderdi.

23 Eylül Notasına göre; Osmanlı subayları ve İttihat ve Terakki Cemiyeti üyelerinin cahil ve mutaassıp halkı İtalyanlar aleyhine kışkırttıkları, bunun sonucu olarak Trablusgarp ve Bingazi civarında bulunan İtalyanların can güvenliğinin tehlikeye girdiği hatta canlarını tehlikede gören bazı ailelerin bölgeyi terk etmeye hazırlandıkları, Osmanlı yönetiminin bu durumları yatıştırmakta başarılı olamadığı belirtilerek Trablusgarp’a asker, silah, cephane ve erzak yüklü vapurların gönderilmesi kınanmakta idi.

Osmanlı yönetimi verdiği cevapta böyle bir durumun kesinlikle olmadığını belirterek Osmanlı’nın Trablusgarp’ta emniyeti ve asayişi sağlayabilecek kudrette olduğunu belirtmiştir.

İtalya limanlarından yola çıkan İtalyan savaş gemileri yavaş yavaş artık Trablusgarp açıklarında görülmeye başlamıştı. Özellikle Osmanlı’nın olası bir yardım gemisini engellemek amacıyla geçen bütün gemileri durdurup kontrol etmekteydiler.

25 Eylül’den itibaren 3 İtalyan savaş gemisi Trablusgarp ve Bingazi kıyılarını sıkı bir gözetim altına almıştı. Bu yüzden Bingazi’ye gönderilmek istenen tüfek ve cephaneleri taşıyan gemi de İtalyanlara yakalanma tehlikesinden dolayı yola çıkarılmamıştır. Yavaş yavaş İtalyan savaş gemilerinin görülmeye başlamasından itibaren Trablusgarp’ta bulunan birliklerin nasıl hareket edeceğine dair Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa şifreli bir telgraf göndermiştir. Bu telgrafta genel hatları ile İtalyanlar nasıl muamelede bulunurlarsa aynı şekilde karşılık verilmesi emredilmekte, başarısızlık halinde hemen iç bölgelere çekilerek burada bir hükümet kurulmalı, iç bölgelerde çete muharebeleri yapılmalı, silah ve cephane halka dağıtılmak üzere derhal iç bölgelere taşınmalı ve Tunus üzerinden İstanbul ile irtibat kurulmaya çalışılmalıydı.

Osmanlı Devleti gelişmeler karşısında nabzını tuttuğu başta Almanya olmak üzere, Fransa ve Rusya’dan tatmin edici cevaplar alamamış İtalya’nın ise Trablusgarp’a yönelik niyetini bu defa gizlemediğine şahit olmuştur.